Isı Pompası Nedir? Nasıl Çalışır? - Aylık Elektrik Tüketimi

Konutlarda ve ticari binalarda ısıtma, soğutma, sıcak su temini gibi ihtiyaçları karşılamak için kullanılan ısı pompası, enerji verimliliği yüksek bir sistemdir. Söz konusu sistem, dış ortamdaki hava, su ve toprak gibi kaynaklardan aldığı ısıyı iç mekanlara aktararak konforlu bir iklimlendirme sağlar.

Isı pompasının çalışma prensibi termodinamik süreçlere dayanır. Bu noktada ısıtma ve soğutma işlevi tek bir cihaz üzerinden gerçekleştirilir. Bu sayede hem enerji maliyetleri azalır hem de iklimlendirmenin çevreye olan olumsuz etkilerinin önüne geçilir. Öte yandan ısı pompası, yenilenebilir enerji kaynaklarıyla da uyum içerisinde çalışır.

Isı Pompası Nedir?

Isı pompası, termodinamiğin temel ilkelerini kullanarak düşük sıcaklıktaki kaynaktan farklı bir alana enerji transferi gerçekleştiren bir mekanizmadır. Söz konusu işlem, soğutma çevrimi ile sağlanır ve bu döngüde buharlaşma, sıkıştırma, yoğuşmayla genleşme gibi temel fiziksel süreçler yer alır. Ayrıca sistem; dışarıdaki havadan, sudan ya da topraktan aldığı düşük dereceli enerjiyi, soğutucu akışkanın faz değiştirmesi yoluyla absorbe eder.

Akışkan, kompresör yardımıyla basınçlandırılarak ısısı yükseltilir. Ardından kondenser üzerinden geçerken iç mekana aktarılan ısı sayesinde ortamın sıcaklığı artar. Yoğuşmanın tamamlanmasından sonra ekspansiyon valfi aracılığıyla akışkanın basıncıyla sıcaklığı azaltılır ve yeniden buharlaşma evresine hazır hale getirilir.

Sistem, dışarıdan alınan enerjinin iç mekana daha fazla aktarılmasını sağlayan bir mekanizmadır. Dolayısıyla performans katsayısı yüksektir. Örneğin; 1 ünite elektrik harcayarak 3-4 birim ısı elde etmek mümkündür. Isınma ve serinleme amaçlı kullanılan sistemler aynı zamanda yenilenebilir enerji kaynaklarıyla uyumlu olduğu için sürdürülebilir çözümler arasında yer alır.

Isı Pompası Nasıl Çalışır?

Isı pompası; dış ortamdaki hava, su veya topraktan düşük sıcaklıktaki ısı enerjisini emerek çalışır. Söz konusu işlem, evaporatör (buharlaştırıcı) adı verilen bileşende gerçekleştirilir. Bu kapsamda soğutucu akışkan, sıvı durumundan gaz haline geçerken ortamdan ısıyı alır. Buharlaşma, sıkıştırma, yoğuşma ve genleşme gibi temel termodinamik süreçlerin rol oynadığı sistemin çalışma prensibi şu şekilde devam eder:

●     Gaz halindeki soğutucu akışkan kompresör tarafından sıkıştırılır. İlgili işlem, akışkanın basıncını ve sıcaklığını önemli ölçüde artırır. Sıkıştırma işlemi, sistemin enerji tüketen ana bileşenidir.

●     Yüksek sıcaklık ve basınçtaki gaz halindeki akışkan, kondenser adı verilen bileşene gelir. Burada, iç ortama ısı enerjisini bırakır ve sıvı hale geçer. Söz konusu süreç, ortamın ısıtılmasını sağlar.

●     Sıvı haldeki soğutucu akışkan, yoğuşma işleminin tamamlanmasının ardından genleşme valfi üzerinden geçer. Böylece akışkanın sıcaklığını ve basıncını düşürerek tekrar evaporatöre gönderilmesine imkan tanır.

●     Isı pompası, yukarıdaki dört temel adımın sürekli olarak tekrarlanması sayesinde dış ortamdaki enerjiyi iç mekana verimli bir şekilde aktarır.

Isı pompası çalışma prensibi sayesinde geleneksel ısıtma ve soğutma sistemlerine kıyasla daha az enerji tüketir. Aynı zamanda çevre dostu bir çözüm vadetmesi ve performans katsayısı ile ölçülen enerji verimliliği, söz konusu sistemin tercih edilmesine olanak tanır.

Isı Pompası ile Isıtma

Isı pompası ile ısıtma, dış ortamdaki doğal kaynaklardan alınan enerjinin iç mekana aktarılması prensibine dayanır. İlgili sistem, buharlaştırıcı üzerinden dışarıdaki ısıyı emer. Emilen ısı ise soğutucu akışkanın faz değiştirmesiyle sistem içinde taşınır. Bir sonraki aşamada kompresör tarafından sıkıştırılan akışkanın sıcaklığı artırılarak yoğuşturucu aracılığıyla iç mekana aktarılır. Söz konusu süreç, özellikle enerji verimliliği açısından oldukça avantajlıdır.

Sistem, güneş ve rüzgar enerjisi gibi kaynaklarla entegre edildiğinde karbon ayak izini önemli ölçüde azaltır. Ayrıca tersinir çalışma prensibi sayesinde yazın soğutma, kışın ısıtma işlevini tek bir cihazda gerçekleştirir. Böyle bir durum, kullanıcılara hem maliyet hem de kurulum alanı açısından kolaylık sağlar. Performans katsayısı ile ölçülen verimlilik de dış ortam sıcaklığına bağlı olarak değişse de ısı pompası, her koşulda yüksek randımanlı çalışır.

Isı Pompası Alırken Nelere Dikkat Edilmeli?

Isı pompası, yaşam alanlarının ısıtma ve soğutma gereksinimlerini avantajlı bir şekilde karşılayan mekanizmadır. Bu kapsamda doğru ürünü seçmek, uzun vadede performans ve tasarruf sağlamak açısından büyük önem taşır. Dolayısıyla tüketiciler, ısı pompası alırken aşağıdaki hususları göz önünde bulundurmalıdır:

●     Isı pompasının performans katsayısı (COP), sistemin ne kadar verimli çalıştığını gösterir. COP değeri ne kadar yüksekse sistem de o oranda enerji tüketir ve ısı üretir. Bu bağlamda düşük sıcaklıklarda bile yüksek COP değerine sahip modeller seçilmelidir.

●     Isı pompası; hava, su veya toprak kaynaklı olabilir. Kolay kurulum ve düşük maliyet gibi avantajlara sahip olan hava kaynaklı modellerin soğuk iklimlerdeki verimliliği düşüktür. Öte yandan su ve toprak kaynaklı seçenekler, daha stabil bir performans vadetse de kurulum maliyetleri ve teknik gereksinimleri yüksektir.

●     Sistem seçimi, yaşanılan bölgenin iklim şartları dikkate alınarak gerçekleştirilmelidir. Bu çerçevede soğuk iklimlerde yaşayanlar, seçimlerini düşük sıcaklıklarda dahi verimli olan ürünlerden yana yapmalıdır. Aynı zamanda sistemin donma riskine karşı korumalı olup olmadığına da bakılmalıdır.

●     Ürünün kapasitesi, ısıtılacak veya soğutulacak alanın büyüklüğüne ve yalıtım durumuna uygun olmalıdır. Yetersiz kapasite, sistemin verimsiz çalışmasına neden olur. Öte yandan aşırı kapasite ise enerji tüketimini artırır.

●     Hava kaynaklı ısı pompalarında dış ünite çalışırken rahatsız edici türden bir gürültüye rastlanır. Dolayısıyla konforlu bir kullanım arayanların tercihi sessiz çalışan modeller olmalıdır. Bunun yanı sıra sistemin ısı pompası kurulum maliyeti ve uzun vadede bakım gereksinimleri de dikkate alınmalıdır.

●     Bazı modeller, akıllı termostatlar ya da uzaktan kontrol özellikleri gibi ek fonksiyonlar sunar. Söz konusu özellikler hem kullanım kolaylığı vadeder hem de enerji tasarrufuna katkı sağlar. Ayrıca invertör teknolojisine sahip modeller, daha hassas sıcaklık kontrolü ve enerji verimliliği özellikleriyle dikkat çeker.

Yaşam alanı sahipleri, ürün satın alırken tüm faktörleri değerlendirmeli ve hem çevresel hem de ekonomik açıdan ideal olanları tercih etmelidir.

Isı Pompaları Nerelerde Kullanılır?

Isı pompası, enerji verimliliği ve çok yönlü kullanım avantajları sebebiyle pek çok farklı alanda tercih edilir. Isıtma ve soğutma ihtiyaçlarını tek bir cihazla karşılayabilen sistemler, iklimlendirme gereksinimlerinin yoğun olduğu binalar için idealdir. Ayrıca ürünler, klasik ısıtma ve soğutma sistemlerine kıyasla daha az enerji tüketir. Bu kapsamda ilgili özelliği sayesinde enerji maliyetlerinin yüksek olduğu bölgelerde kullanılır.

Hava kaynaklı ısı pompası, kurulumunun kolay ve maliyetinin düşük olmasından dolayı konutlar için ideal bir seçenektir. Toprak ya da su kaynaklı sistemler ise büyük ölçekli projeler ve iklimlendirme ihtiyacının sürekli olduğu ticari binalar için doğru seçimdir. Öte yandan endüstriyel tesisler, oteller, hastaneler ve okullar gibi büyük ölçekli yapılar da söz konusu ekipmanların kullanıldığı yerler arasındadır.

Sistem, yenilenebilir enerji kaynaklarıyla uyumlu çalışabilme özelliği sayesinde çevre dostu bina sertifikalarına sahip olmak isteyen binalarda kullanılır. Örneğin; LEED (Leadership in Energy and Environmental Design) sertifikalı binalarda enerji verimliliği yüksek sistemlerinin kullanılması zorunludur. Dolayısıyla ürünler, bu tür projelerde sıklıkla tercih edilir.

Doğalgaz mı Isı Pompası mı?

Doğalgaz, soğuk iklimlerde yüksek ısıtma kapasitesi sunar ve ortamı hızlı bir şekilde ideal sıcaklığa getirir. Öte yandan düşük kurulum maliyeti, yaygın kullanım ve bilinirlik, sıcak su temini gibi avantajları mevcuttur.

Isı pompası ise enerji verimliliği ve uzun vadede düşük kullanım maliyetleri gibi avantajlara sahiptir. Öte yandan karbon salınımını azaltması, söz konusu sistemin çevre dostu olduğunu ortaya koyar. Tersinir çalışma prensibi sayesinde hem ısıtma hem de soğutma işlevini yerine getirebilen ekipmanlar doğalgaza kıyasla daha avantajlı bir alternatiftir. Her iki sistemin diğer avantaj ve dezavantajları ise şu şekildedir:

●     Fosil yakıt sınıfında yer alan doğalgaz, çevreye karbondioksit salınımı yapar. Aynı zamanda doğalgaz fiyatları, uluslararası piyasalara bağlı olarak değişir. Söz konusu durum da kullanım maliyetlerini artırır. Soğutma ihtiyacını karşılayamaması ve altyapı bağımlılığı da doğalgaz sistemlerinin diğer dezavantajları arasındadır.

●     Toprak ve su kaynaklı ısı pompasının kurulum maliyeti oldukça yüksektir. Aynı zamanda hava kaynaklı olanları, soğuk iklimlerde verimliliğini kaybeder ve ek ısıtma sistemlerine ihtiyaç duyulur. Elektrik bağımlılığı ve düzenli bakım gereksinimi de sistemin dezavantajları arasında yer alır.

Doğalgaz, soğuk iklimlerde ve mevcut altyapının olduğu bölgelerde doğru seçimdir. Öte yandan ürünler, enerji verimliliği, hem ısıtma hem de soğutma imkanı sunması gibi avantajlara sahiptir. Bu sayede ılıman iklimlerde ve yenilenebilir enerji projelerinde tercih edilir. Kullanıcılar ise bütçelerini, iklim koşullarını ve enerji ihtiyaçlarını dikkate alarak kendilerine en uygun sistemi seçmelidir.

Isı Pompası Çeşitleri

Isı pompası, çalışma prensibine ve kaynağına göre farklı türlere ayrılır. Bu kapsamda bireyler; kullanım amaçlarını, iklim koşullarını ve kurulum imkanlarını dikkate alarak ilgili seçenekler arasından seçim yapabilir. Sıklıkla tercih edilen ısı pompası çeşitleri ve özellikleri şu şekildedir:

●     Havadan suya ısı pompası, konutlarda ve ticari binalarda sıklıkla kullanılır. 1 ünite elektrik enerjisiyle 3-4 birim ısı enerjisi üretmesi en önemli avantajıdır. Ayrıca hem ısıtma hem de sıcak su temini için tercih edilebilir. Hava kaynaklı olmasından dolayı diğer alternatiflere kıyasla kurulumu kolay ve maliyeti de düşüktür.

●     Jeotermal ısı pompası, yeraltındaki sabit sıcaklıktan yararlanarak ısıtma, soğutma ve sıcak su temini sağlayan bir sistemdir. Enerji verimliliği yüksek olan sistem, yıl boyunca stabil bir performans gösterir.

●     Su - su sistemleri hem çevre dostu hem de enerji tasarruflu bir seçenektir. Suyun sabit sıcaklığından yararlanarak yüksek verimlilik sunar.

●     Havadan havaya ısı pompası, kurulumu kolay ve enerji verimliliği yüksek bir sistemdir. Havadan aldığı ısı enerjisini iç mekana aktararak ısıtma ve soğutma sağlar. Bununla birlikte soğuk iklimlerde sistemin verimliliği düşebilir.

●     Evsel sıcak su ısı pompası, elektrikli veya gazlı sistemlere kıyasla daha ekonomiktir. Özellikle konutların sıcak su ihtiyacını karşılamaya yarayan bir sistemdir.

Sistemin enerji verimliliği, bakım gereksinimleri ve uzun vadeli kullanım maliyetleri ürün çeşitleri arasından seçim yaparken dikkate alınması gereken unsurlardır.

 

Isı Pompası Aylık Elektrik Tüketimi

Isı pompası aylık elektrik tüketimi; sistemin çalışma süresi, kullanım yoğunluğu, iklim koşulları ve binanın yalıtım durumu gibi faktörlere bağlı olarak değişir. Sistem, dış ortam sıcaklığının düşük olduğu durumlarda daha fazla çalışmak zorunda kalır. Dolayısıyla elektrik tüketimi de artar. Öte yandan ekipmanın kapasitesi, performans katsayısı ve kullanılan kaynağın türü de tüketimi etkiler.

Isı Pompası Kapasite Hesabı

Isı pompası kapasite hesabı; binanın ısıtma ve soğutma ihtiyaçlarını karşılayacak doğru sistemin seçilmesi için kritik bir adımdır. İlgili süreçte ilk olarak binanın ısı kaybı ve kazancı hesaplanır. Söz konusu hesaplama; bina yapısı, dış duvarların malzemesi, çatı yalıtımı ve pencere alanları gibi hususlar dikkate alınarak gerçekleştirilir.

Ayrıca bölgenin iklim koşulları ve dış ortam sıcaklık değerleri de hesaplamaya dahil edilir. Profesyonel bir ısı kaybı hesabı yapılmasının ardından pompanın kapasitesi belirlenir. Bunun yanı sıra soğutma ihtiyacı da benzer bir hesaplamayla saptanır.

Isı Pompası Kurulum Maliyeti

Isı pompası maliyeti; sistemin türüne, kapasitesine, binanın özelliklerine ve bölgenin iklim koşullarına göre farklılık gösterir. Bu noktada hava kaynaklı ürünler, kolay kurulumu ve düşük maliyeti sebebiyle tercih edilir.

Sistemin markası, teknolojik özellikleri ve ek fonksiyonları ısı pompası fiyatları üzerinde etkili olan faktörlerdir. Kurulum sırasında gerekli olan altyapı çalışmaları, borulama ve elektrik bağlantıları gibi unsurlar da maliyete etki eder.

Sık Sorulan Sorular

Hava Kaynaklı Isı Pompası Nedir?

Hava kaynaklı ısı pompası, dış atmosferden çektiği enerjiyi iç alanlara transfer ederek ısıtma ve serinletme işlevlerini yerine getirir. Söz konusu sistem, çevreye duyarlı ve verimli bir seçenek olduğu için tercih edilir.

Isı Pompası Ne Kadar Elektrik Harcar?

Ürünlerin elektrik tüketimi; sistemin kapasitesi, kullanım sıklığı, iklim koşulları ve binanın yalıtım durumu gibi faktörlere bağlı olarak değişir.

Isı Pompası Neyle Çalışır?

Söz konusu sistem, elektrik enerjisiyle çalışır. Dış ortamdaki hava, su veya toprak gibi kaynaklardan aldığı ısı enerjisini iç mekana aktarır. İlgili süreçte soğutucu akışkan ve termodinamik döngüler kullanılır.

En Az Yakan Isı Pompası Hangisi?

Yüksek performans katsayısı değerine sahip ve inverter teknolojisiyle donatılmış modeller, en az yakan ısı pompalarıdır. Toprak ya da su kaynaklı sistemler, havaya kıyasla daha verimli çalışır.

10 Kw Isı Pompası Kaç m2 Isıtır?

10 Kw kapasiteli ısı pompası, iyi yalıtılmış bir evde 100- 120 m2 alanı ısıtır. Ancak ilgili değer, binanın yalıtım kapasitesi, iklim koşulları ve kullanım yoğunluğu gibi faktörlere bağlı olarak değişir.